Ο αμίλητος κόσμος του Άθωνα. Οι Άγιοι

Όταν πρωτοπήγα στο Άγιο Όρος, ήταν σε μια πολύ δύσκολη φάση της ζωής μου. Μόλις είχε πεθάνει ο πατέρας μου ξαφνικά στην ηλικία των 45 ετών, και όπως είναι φυσικό χάθηκε ο κόσμος κάτω από τα πόδια μου. Τα ερωτηματικά πολλά και ανελέητα. Οι απαντήσεις έπρεπε να είναι πλήρεις και έρθουν όσο το δυνατόν συντομώτερα. Κάποιος συμφοιτητής μου, έριξε την ιδέα για το Άγιο Όρος, μου διαφήμισε μάλιστα τον π. Παΐσιο ως άγιο θαυματοποιό που μόλις σε δει σου λέει το όνομα σου, που εκτρέφει φίδια κ.λ.π.Ένα ωραίο μεσημέρι του Μαρτίου, είμαι έξω από το καλυβάκι του γέροντα Παϊσίου, μπροστά από την συρμάτινη πόρτα που βλέπετε στην φωτογραφία παρακάτω.
Η πόρτα κλειδωμένη, κανένα σημάδι ζωής τριγύρω και το κυριώτερο και πιο απογοητευτικό από όλα; Η πινακίδα που έλεγε "Γράψτε ότι θέλετε και ρίξτε το στο κουτάκι. Θα σας ωφελήσω περισσότερο με την προσευχή παρά με την πολυλογία μου".Απογοήτευση πλήρης! Να έρθουμε μέχρι εδώ και να φάμε πόρτα; Τι κρίμα!! Με βαριά καρδιά, παίρνω κι εγώ ένα χαρτάκι, και προσπαθώ να γράψω κάτι. Δεν μπορώ. Μέσα μου συνεχώς λέω: "Θεέ μου τι καλά θα ήταν να τον συναντήσουμε. Γιατί;"Δεν προλαβαίνω να τελειώσω τη σκέψη-προσευχή μου, και βλέπω ένα γεροντάκι, να μας φωνάζει από τα αριστερά της καλύβας, να μπούμε από ένα μονοπάτι στα πλάγια του σπιτιού.

Ο Παΐσιος!!! Καλά, θαύμα έγινε; Πώς μας βρήκε; Αφού εμείς, ούτε φωνάζαμε, ούτε μιλούσαμε καλά καλά, προσπαθούσαμε να γράψουμε.Φτάνουμε στο σπιτάκι, και εκεί άλλη έκπληξη μας περιμένει. Γύρω στα 40 άτομα(!!!) ήταν μαζεμένα και κάθονταν και συζητούσαν με το Γέροντα!
Κάθησα σε ένα κούτσουρο, δίπλα στην πόρτα του κελιού και παρατηρούσα. Μα καλά. Αυτός είναι ο ΠΑΪΣΙΟΣ; Καταρχήν μου φάνηκε νέος. Εϊχε και λίγο μαύρο στα γένια του. Πώς γίνεται, άγιος και μαύρα γένια συμβαδίζουν; Πολύ αδύνατος, κοντούλης γύρω στο 1.60, του λείπουν πολλά δόντια από μπροστά, πολύ φτωχικά ντυμένος, με μία ζακέτα χιλιομπαλωμένη, στα αλήθεια, εγώ άλλα περίμενα να δω. Άλλη εικόνα είχα για τους αγίους. Αυτός ήταν πολύ καθημερινός, πολύ γήινος, πολύ.... Δεν ξέρω, του λείπουν πολλά όσον αφορά την εμφάνιση που σύμφωνα με τις προκαταλήψεις μου θα έπρεπε να έχει ένας άγιος.
Ο κόσμος ρωτούσε συνέχεια το Γέροντα για διάφορα θέματα. Οι απαντήσεις του ήταν σύντομες, σοφές, χαριτωμένες και πολλές φορές έβγαινε ένα χιούμορ πολύ έξυπνο και γλυκό. Ένας συμφοιτητής μου τον ρώτησε για το ρόλο των μοναχών. Ο Γέροντας του απάντησε πως ο μοναχός είναι ότι και ο ασυρματιστής στο στρατό. Επικοινωνεί με τη βάση οπότε έρχεται το βαρύ πυροβολικό και η βοήθεια.
Εγώ, δεν τον ρώτησα τίποτα. Ντρεπόμουν. Τι να του πω; Γέροντα χρησιμοποίησε τις δυνάμεις που μου είπαν πως έχεις και πες μου πού είναι αυτή τη στιγμή ο πατέρας μου; Ντρεπόμουν. Το ανέβαλλα για μια πιο βολική μέρα. Άλλωστε, αφού μάθαμε πια τα κατατόπια, δεν θα χανόμασταν.
Όλα καλά και φυσιολογικά, μέχρι τη στιγμή που είδα κάτι που μου έκανε τρομερή εντύπωση. Ξαφνικά, ο Γέροντας, ενώ στεκόταν στη μέση της ομήγυρης και συζητούσε με όλους, στρέφεται προς έναν μεσόκοπο, τον πλησιάζει, τον πιάνει από το χέρι, και περπατώντας χέρι-χέρι, τον πηγαίνει απόμερα, και κάθονται εκεί για 20 περίπου λεπτά και συζητούν. Τότε, προσέξαμε όλοι μας, την πονεμένη έκφραση του ανθρώπου αυτού.
Αυτή η σκηνή μου έμεινε. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω αλλά μου έμεινε μια αίσθηση μιας πολύ διαφορετικής αγάπης. Δεν είναι της φαντασίας μου. Αλήθεια, αυτό που εισέπραξα ήταν μια αίσθηση ανυπέρβλητης αγάπης προς οποιονδήποτε. Βέβαια, από ότι μπόρεσα και διασταύρωσα, είναι πως το ίδιο ένοιωσαν και οι περισσότεροι που συναναστράφηκαν το Γέροντα σε πάρα πολλές περιπτώσεις.

Βγαίνοντας από το Άγιο Όρος, στο καράβι, μας πλησίασε ένας άγνωστος ο οποίος μας ρώτησε. - Είσασταν χτες στον Παΐσιο;
- Ναι, γιατί, πού το ξέρεις;
- Ήμουν κι εγώ εκεί.
- Μάλιστα.
- Το ξέρετε πως ξαφνικά ήρθε και σας φώναξε; Κανείς από εμάς δεν κατάλαβε τίποτα. Πώς σας κατάλαβε εσάς;
- Δεν ξέρουμε!
- Μυστήριο...
Έπειτα από κάποια ώρα, ξαφνικά και ενώ ήμασταν στο κατάστρωμα και μαζεύαμε ήλιο, γίνεται φασαρία!! Ένας συμφοιτητής μου, έτοιμος να δείρει κάποιον, να τον κρατάνε και αυτός να φωνάζει.
- Δε ντρέπεσαι ρε! Μέσα στο Άγιο Όρος! Φτου σου ρε! Σου φαίνομαι για ομοφυλόφιλος ρε;
- .....σιωπή από τον αντίδικο, ο οποίος φαινόταν τρομαγμένος από την έκταση που έλαβε το επεισόδιο.
Τι είχε γίνει; Ένας νεαρός, ο οποίος τώρα που τον προσέχαμε ήταν εμφανές πως είχε και ψυχολογικά προβλήματα, ρίχτηκε εν ψυχρώ στον φίλο μου, με τις αντίστοιχες προτάσεις! Ο φίλος μου 'τα πήρε' και ετοιμαζόταν να τον δείρει.
Στη συνέχεια, ο νεαρός, άρχισε να ζητά συγγνώμη με λυγμούς, και να μας εξιστορεί πως είναι ομοφυλόφιλος, πως έχει ψυχολογικά προβλήματα, πως συνέχεια πέφτει θύμα ξυλοδαρμού - μας έδειξε και τα σημάδια του, τα οποία ήταν πέρα για πέρα εμφανή - και πως έρχεται περίπου κάθε 3 με τέσσερις μήνες, για να πάει στον Παΐσιο να πάρει δύναμη!!!
Μέσα στα κλάματα του να μονολογεί πως μόνο ο Παΐσιος τον αγαπά σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο αυτός τον προσέχει, μόνο αυτός του φέρεται καλά!!! Για εμάς, αυτή η σκηνή ήταν ανατριχιαστική. Άλλο ένα παράδειγμα της αγάπης του, αγάπης χωρίς ταμπού και προϋποθέσεις, αγάπης χωρίς όρια.
Πολλοί πηγαίνουν - μέσα κι εγώ στην αρχή - και επιδίδονται σε ένα ιδιότυπο κυνήγι αγίων και θαυμάτων. Δεν είναι όμως τα πράγματα έτσι. Το ζητούμενο δεν είναι τα θαύματα. Δεν μαλακώνουν αυτά την καρδιά των ανθρώπων, ούτε τους παραδειγματίζουν. Η αγάπη είναι το ζητούμενο, και μάλιστα αγάπη όπως περιγράφηκε πιο πάνω. Όλα τα άλλα είναι απλές απομιμήσεις. Και η αγάπη αυτή, δεν είναι ένα ανθρώπινο κατόρθωμα. Όχι. Αυτή η αγάπη είναι αποτέλεσμα της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος στον άνθρωπο. Είναι δώρο του Θεού στον άνθρωπο, αφού φυσικά ο άνθρωπος με την άσκηση του και την ταπεινή του προσπάθεια δείξει την αγαθή του προαίρεση. Είναι ο θεωμένος άνθρωπος, όχι απλές επιτηδευμένες συμπεριφορές ενός καλά εκπαιδευμένου ανθρώπου. Αυτό είναι η αγιότητα, που ευτυχώς ανθοφορεί πλούσια στο Άγιο Όρος.
Και αυτή η αγάπη, πληροφορεί τον άλλον. Δεν χρειάζεται διαφημίσεις. Τραβάει τον συνάνθρωπο, όπως τα λουλούδια τα πιο μυρωδάτα, τις μέλισσες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη φωτογραφία δίπλα. Κάθε μέρα από το κελλάκι θα περνούσαν τουλάχιστον εκατό άτομα. Το διανοείστε; Να δέχεστε κάθε μέρα τόσες επισκέψεις; Και για να μπορεί να είναι εντάξει και με τα μοναχικά του καθήκοντα, ήδη μέχρι το ξημέρωμα είχε κάνει όλες του τις ακολουθίες. Ακόμη και εσπερινό!!
Ας έχουμε την ευχή του, καθώς και όλων των αγίων.

Αφιερωμένο σε όλους του Θεού Αγίους και στο Μάρκο.

Ο αμίλητος κόσμος του Άθωνα. Μέρος Γ'

Καλοκαιράκι, Ιούλιος μήνας, είμαι στο μπαλκονάκι της Διονυσίου και κάθομαι. Είναι γύρω στις 10:30 το βράδι. Καταπληκτική αίσθηση, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι η φύση μπορεί να ΄χει τόσους ωραίους ήχους. Ησυχία που 'γεμίζει' το χώρο μαζί με κελαηδήματα αηδονιών, παφλασμός του κύματος κάπου στο βάθος, ξανά ησυχία. Η απόλυτη ηρεμία. Απέναντι, το κελάκι του γερο-Θεόκλητου του Διονυσιάτη. Ξαφνικά ένα κερί φαίνεται να ανάβει στο σπιτάκι του. Καλά, από τώρα θα ξεκινήσει προσευχή ο γερο-Θεόκλητος; Δηλαδή τι, όλη την νύχτα θα προσεύχεται; Είναι δυνατόν, είναι και ενενήντα και βάλε. Μήπως το ανάβει έτσι για τα μάτια του κόσμου;Οι Αγιορείτες όπως είπαμε δίνουν πάρα πολύ μεγάλη σημασία για το πότε πεθαίνει κάποιος. Γι' αυτούς μπορεί να είναι ενδεικτικό της καλής 'κατάστασης' του κοιμηθέντος μοναχού όταν αυτή συμβεί σε μία μεγάλη γιορτή για παράδειγμα. Ο γερο-Θεόκλητος πάντως, κοιμήθηκε πρόσφατα, στις 20 Ιανουαρίου με το καινούριο, 7 με το παλιό, την ημέρα πανηγύρεως της Μονής. Γιόρταζε ο προστάτης Άγιος της Μονής! Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος!! Σημαδιακή λοιπόν ημερομηνία για τους Αγιορείτες, μάλλον το κεράκι στου γερο-Θεόκλητου δεν άναβε για τα μάτια του κόσμου.Στη μονή οι μοναχοί θα ξυπνήσουν - αυτό βέβαια διαφέρει από μονή σε μονή και περίοδο του έτους - γύρω στις 1 με 1:30 τα ξημερώματα. Θα ασχοληθούν με τον ατομικό τους κανόνα(προσευχή), κομποσκοίνια και μετάνοιες για περίπου1,5 με 2 ώρες και στη συνέχεια θα πάνε στο καθολικό δηλαδή τον κεντρικό ναό για να τελέσουν εκεί τις διετεταγμένες ακολουθίες(Μεσονυκτικό, Ώρες,Όρθρο και Θεία Ευχαριστία ενίοτε).Η ατμόσφαιρα, μέσα στο ναό είναι πρωτόγνωρη. Κεράκια, καντήλια, ησυχία, προσοχή στο διάβασμα των γραμμάτων τις περισσότερες φορές, φιγούρες στα μαύρα, να προσεύχονται, ενίοτε δε να καταλαβαίνεις πως κλαίνε. Οι εικόνες, οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις είναι ασυνήθιστες. Καμία σχέση με τον εκκλησιασμό στον κόσμο. Εδώ γυρνάς στο διπλανό σου στασίδι και αντικρύζεις μορφές σαν και αυτές στη διπλανή φωτογραφία, μορφές που ΔΕΝ βλέπεις έξω.

Και κάποτε, έρχεται το πρωί. Συνήθως, θα κλείσει ο κύκλος των ακολουθιών με Θεία Λειτουργία. Θα μοιράσουν συνήθως πάρα πολλές σελίδες μεταξύ τους και θα αρχίσουν να τις διαβάζουν. Μα τι στο καλό είναι αυτές οι σελίδες; Ονόματα περιέχουν. Ονόματα, για τα οποία τους έχει ζητηθεί να προσεύχονται. Δεν θα ξεχάσω τον π. Ιωαννίκιο με τι τρόπο μνημόνευε όλα αυτά τα ονόματα. Η εικόνα του ήταν ακριβώς όπως αυτή στην διπλανή φωτογραφία. Κάποιες δέσμες φωτός έπεφταν επάνω στα 'σκονάκια' του. Όχι πολλές δέσμες. Μισοσκόταδο. Αρκετό όμως ώστε να εκπληρωθεί το χρέος της αγάπης. Με τι κατάνυξη κοινωνούσαν!! Σαν να ήταν η τελευταία τους φορά πάνω στη γη.
Έχει πάει γύρω στις 8:00 το πρωί. Για το Άγιο Όρος ήδη είναι μεσημέρι!! Για σκεφτείτε το. Αν κι εμείς σηκωνόμασταν κάθε μέρα γύρω στις 1:00 το πρωί, όντως 7 ώρες μετά είναι ήδη αργά το μεσημέρι. Άρα, ώρα για φαγητό. Το φαγητό στο Άγιο Όρος είναι εμπειρία ζωής. Μπορεί σε κάποιους να μην αρέσει το Άγιο Όρος ή η ζωή του, για το φαγητό όμως....
Κανείς δεν μπορεί να πει το παραμικρό!!

Στη διπλανή φωτογραφία, είναι γύρω στις 5:30 το πρωί, και όπως βλέπουμε επικρατεί οργασμός δουλειάς στα μαγειρεία. Και έρχεται επιτέλους η ώρα του φαγητού. Συνήθως στα περισσότερα μοναστήρια οι τράπεζες είναι όμορφα διακοσμημένες, αλλά πιστεύω η ωραιότερη είναι της Βατοπαιδίου. Περίπου 1000 ετών τραπεζαρία, με μαρμάρινα τραπέζια και φανταστικό διάκοσμο. Μπορείτε να πάρετε μια γεύση στη φωτογραφία παρακάτω.


Την ώρα λοιπόν του φαγητού, ο μοναχός που έχει το διακόνημα του αναγνώστη, διαβάζει πνευματικά βιβλία. Ο Χριστιανός δεν πρέπει ποτέ να χάνει το χρόνο του! Σε διάφορες στιγμές ο ηγούμενος, άρχιζε να μιλά και να επεξηγεί αυτό που διάβαζε ο αναγνώστης. Φυσικά, όλοι σταματούσαν να τρώνε το υπέροχο φαγητό και άκουγαν τον ηγούμενο. Τι ωραία όμως ήταν αυτά που έλεγε! Αχ, να τα τηρούσαμε αυτά έξω στον κόσμο, θα γινόταν παράδεισος.Το φαγητό; Πανδαισία γεύσεων. Ψωμί ζυμωτό, κρασί δικό τους, λαχανικά από τον κήπο τους, νερό σε μεταλλικά ποτήρια. Μα πώς γίνεται και όλα εδώ είναι ΤΟΣΟ νόστιμα; Η αγιορείτικη εξήγηση πάντως για τη νοστιμιά του φαγητού είναι πως αυτό παρασκευάζεται με πολλή προσευχή κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας. Βγαίνοντας, κάποιοι μοναχοί μας κάνουν μετάνοιες(;) σαν να μας προσκυνάνε. Είναι οι μάγειρες που μας ζητούν συγγνώμη για τυχόν παραλείψεις τους!!! Καταντράπηκα. Έφαγα, ήπια τζάμπα, μου ζητάνε και συγγνώμη από πάνω; Άλλος κόσμος σίγουρα...
Συνεχίζεται...